Nöbetçi Eczaneler
Trabzon ve Rize’nin çöpünü temizleyen işçiler 2 aydır maaş alamadıkları gerekçesiyle iş bırakma eylemi gerçekleştirdi
ÖZEL HABER: Gençağa KARAFAZLI
GÖRÜNTÜ: Ümit ARABİKOĞLU
(TRABZON) Trabzon’un Araklı ilçesine bağlı Taşönü mahallesinde bulunan Trabzon–Rize Katı Atık Entegre ve Bertaraf Tesisi’nde çalışan 170 işçi, 2 aydır maaş alamadıkları gerekçesiyle bugün iş bırakma eylemi gerçekleştirdi. Sabah erken saatlerde tesis girişinde toplanan personel, araçlarını tesis kapısında durdurarak tüm işleyişi tamamen durdurdu.
İşçiler, maaşların aylardır geciktiğini ve ödeme tarihiyle ilgili inandırıcı bir açıklama yapılmadığını belirterek yaşadıkları ekonomik sıkıntıların dayanılmaz hâle geldiğini ifade etti. İş bırakma eylemine Araklı CHP ve İYİ Parti ilçe başkanları ile Taşönü mahalle Muhtarı da destek verdi. Tesis önünde jandarma ekipleri güvenlik önlemi aldı. Zaman zaman işçiler ile tesis müdürü Safiye …. arasında tartışmalar yaşandı.
Tesis girişine çöp kamyonlarının geçişini engellemek için beton bloklar yerleştirilirken çöp transferi durma noktasına geldi. İşçiler, yetkililere seslenerek mağduriyetlerinin derhal giderilmesini ve maaşlarının bir an önce ödenmesini talep etti.
Trabzon’un Araklı ilçesi Taşönü Mahallesi’nde kötü koku yayılması ve kirli suların derelere karışması nedeniyle halkın tepkilerine konu olan katı atık bertaraf tesisi, bu kez de 170 işçinin iş bırakma eylemiyle gündeme geldi.
Evra Group tarafından işletilen Trabzon-Rize Katı Atık Bertaraf Tesisinde (TRAB-Rİ KAB) çalışan işçiler, 2 aydır maaş alamadıkları gerekçesiyle tesisin kapısını iş makinesiyle kapattı. Çalışanlar, haklarını alana kadar çöp kamyonlarının girişine izin vermeyeceklerini ve tesisin çalışmasına müsaade etmeyeceklerini söyledi. Eylem nedeniyle sabah saatlerinde çöp getiren kamyonlar, tesis önünde beklemeyi sürdürüyor.
Eylemci işçiler ANKA Haber Ajansı’na şunları söyledi:
“Allah aşkına, şu anda fabrika ruhsatsız ve kanunsuz şekilde depolama yapıyor. Şu anda buranın ruhsatı yok. ÇED raporu alınmadan fabrikaya göstermelik bir şey yaptılar fakat fabrika yetersiz”
“Üniversitede okuyan kızım var, para gönderemiyorum”
Kadın işçi , ” Paramızı alamıyoruz abi. Ne zaman maaş? İki ayımız doldu, maaşımız yok. Üniversitede okuyan kızım var, para gönderemiyorum. Eşim işsiz. Daha ne diyeyim? Çalışmamız zaten zor. Mikrop içindeyiz haliyle. Biz her şeyi kabul ediyoruz ama para alamıyoruz. Bizi oyalıyorlar “bugün yarın” diye. Eylem yapalım dedik; belki sesimizi duyan olur da maaşları yatırırlar ama duymak istemiyorlar. Herkes kulağının üstüne yatmış”
“onların akrabaları zengin ama bizim sülalemiz zengin değil. İhtiyacı olmayan bu pisliği çekmez”
Her ay aynı sıkıntıları yaşadıklarını söyleyen işçi, “Biz aylardır burada çalışıyoruz. Yaklaşık 6-7 aydır aynı sıkıntıyı yaşıyoruz ve her ay bir ay gecikmeli maaş alıyoruz.İki aylık maaşımız içeride birikti. Sonuçta biz de insanız.” Altın bozdurun, kredi çekin, borç alın” demekle olmuyor. Belki onların akrabaları zengin ama bizim sülalemiz zengin değil. İhtiyacı olmayan bu pisliği çekmez. Kendi paramızın dilencisi olmak istemiyoruz. Her ay aynı sıkıntı. Zaten mikrobun içinde çalışıyoruz, şartlar zor. Bir de bunu mu yaşayalım”
2 aydan beri beklediklerini Cuma diyorlar ancak hangi Cuma belli değil diyen işçi , “Anlayış zaten gösterdik.8 ayda sadece ilk ay düzenli yattı maaş. Sonra hep gecikmeli, gecikmeli…Şimdi 2 aydır bekliyoruz. “Bir cuma var” diyorlar ama hangi cuma belli değil”
Kendileriyle dalga geçtiklerini vurgulayan başka bir işçi , “Bir cuma yatacak. ” Çarşamba yatacak.” Çarşamba geçiyor, “Cuma yatacak” diyor. Sürekli bizimle dalga geçiyor.15 gündür patronları göremiyoruz. Bize şefler “Bugün yatacak, yarın yatacak” diyerek oyaladılar.15 gün geçti, hâlâ yok.Biz de eylem yapıyoruz. Yolları açmıyoruz. İçeri giremezler”
“Bu hafta paranızı alırsınız almazsınız bilmem yolu kapatmak doğru değil”
Trabzon-Rize Katı Atık tesisi müdürü Safiye …. , “Bakın, her şeyin bir usulü, tarihi, sözleşmesi var. Bu durumu takip edip neticelendirmek için bir süremiz var.2 gün, 3 gün, 4 gün… neyse. Biz de karar vereceğiz ama bugün değil. Siz bugün kalktınız bunu yaptınız. Bu hafta alırsınız almazsınız bilmem. Biraz sonra arar, “Krediyi ödedim” der. Âmâ nakliyenin önünü kesmek doğru değil” bu esnada bir mahalleli, “Şu anda yaptığınız şey kanuna uygun mu? Burası “yap-işlet-devret” modeliyle yapılmış bir katı atık bertaraf tesisi. Bir işvereni Var. İşveren, işçilere “Bekleyin, kredi çekeceğim, maaşınızı ödeyeceğim” demiş. Âmâ şu anda komple hizmet durdurulmuş. Benim ilgilendiğim konu kamu hizmetinin aksatılması. Biz ana iş sahibi olarak Evren Enerji’ye ödemelerimizi yaptık. Onların alt taşeronunda sorun Var. Benim muhatabım evren enerjidir. Alt taşeronun işçileriyle direkt muhatap değilim. Âmâ maaşlar elbet ödenecek; bugün değilse yarı ödenir” dedi
Müdürün konuşmasının ardından 1 işçi, “2 aydır kredi çıkmadı. Bu işçiler evine ekmek götürmeyecek mi? Kirasını ödemeyecek mi? Bu kadar ucuz mu her şey?
“yaşananların sorumlusu faşizmle, piyasa anlayışıyla kendini var eden AKP iktidarıdır”
CHP Araklı İlçe başkanı Osman Dilber, “Araklı Katı Atık Bertaraf Tesisinde çalışan arkadaşlarımız, emekçi arkadaşlarımız aylardır ücretlerini alamıyorlar. Sadece burada çalışan arkadaşlarımız değil, buranın işçilerin getirilip götürülmesinde çalışan arkadaşlarımız da paralarını aylardır alamamışlar. İnsan onuruna yakışacak çalışma şartlarının olmaması, çevreyi ve doğayı her geçen gün tahrip eden bir yerden bahsediyoruz. Bir anlayış Var. Bu anlayışın temsilcisi de gericilikle, faşizmle, piyasa anlayışıyla kendini var eden AKP iktidarının kendisidir. Bütün sorumlular da AKP iktidarının kendisi ve onun çatısı altındaki o iktidar ilişkilerini tutan, ona göre hareket edip emekçi arkadaşlarımızı sömüren bu iktidarın kendisidir. En yakın zamanda bu sorunun çözümünü istiyoruz”
“Eşine ilaç alamadığından dolayı eşini kaybetti”
İyi parti Araklı ilçe başkanı Ali Osman Gümüştaş, “çeride insan sağlığına çok da uygun olmayan şartlarda, insan onuruna yakışmayacak bir ücretle beraber biz burada çalışıyoruz. Buradaki insanlar… Bana bir tanesi mutfak dolabını gösterdi, buzdolabını gösterdi:” Başkanım, benim dolabım bu halde.” dedi. Yiyecek hiçbir şey yok. Ve arkadaşlarımızdan birinin ifadesi şuydu: Eşine ilaç alamadığından dolayı eşini kaybetti. Kirası ödenemeyen ve arkadaşların imece usulü kendi aralarında toplayarak kirasını ödedikleri işçilerin olduğu söylendi”
“Burada vahşi depolama yapılıyor”
Araklı Taşönü mahallesi muhtarı Burhan Çebi , “İki aylık maaş yatmamış, işçiler haklarını arıyorlar. Bu çöp yığılacaksa burada yatırım olmayacak demektir.20 yılda dolması gereken yer 5-6 yılda dolmuş. Vahşi depolama yapılıyor. Trabzon’daki insan insan da buradaki insan değil mi? Rize’deki insan insan da buradaki insan değil mi? Soruyorum size.”
Trabzon ve Rize illeri Lokal İdareleri Katı Atık Tesisleri Yapma ve İşletme Birliği bünyesinde Araklı’nın Taşönü Mahallesi’nde yap-işlet-devret modeliyle 2019 yılında imaline başlanan ve 2021 yılında hizmete giren Evra Group bünyesindeki tesis, Rize ve Trabzon’daki yaklaşık 1 milyon 175 bin nüfusun çöplerinin toplandığı bir merkez. 2024 yılında yaklaşık 300 bin ton çöpün işlendiği tesiste çöpler ayrıştırılıp yakılarak elektrik gücü üretiliyor. Köylüler ise tesisin ÇED raporu olmadan ruhsatsız işletmeye açıldığını vahşi çöp depolaması yapıldığını öne sürdüler.
