Boğaziçi Üniversitesinde kayyım rektör uygulaması ve bunun ardından başlayan protesto gösterileri 4 yılı geride bıraktı. Bu süreçte iki kayyım rektör atanırken, kayyım yönetim tarafından çok sayıda skandala da imza atıldı. Bu süreçte üniversite kapısına kelepçe takılırken, eski rektörlerden Prof. Dr. Üstün Ergüder kampüse alınmadı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 2 Ocak 2021 tarihinde Boğaziçi Üniversitesi’ne Prof. Dr. Melih Bulu, rektör olarak atadı. Öğrencilerin ve akademisyenlerin “kayyım” olarak nitelendirdiği Bulu’nun 2002’de AKP Sarıyer İlçe Başkanlığı kurucusu olmuş ve 2015’te AKP İstanbul Milletvekili aday adayı olarak seçimlere katılmıştı.
Melih Bulu, görevinde 7’nci ayı tamamlayamadan 15 Temmuz 2021 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararıyla görevinden alındı ve yerine Prof. Dr. Mehmet Naci İnci rektör vekili olarak atandı.
İnci’nin asaleten ataması ise 21 Ağustos 2021 tarihinde gerçekleşti. Bu süreçte öğrencilerin de akademisyenlerin de tepkisi sona erdi. Hâlen birçok öğretim üyesi, rektörlük binasına sırtını dönme eylemini sürdürüyor.
Üniversite bileşenleri, direnişin dördüncü yılında bir kez daha bir araya gelecek. Bugün saat 12.00’de üniversitenin Güney Kampüsü’nde toplanılacak.
İşte Boğaziçi Direnişi’nde öne çıkan olaylar:
MELİH BULU REKTÖR ATANDI
2 Ocak 2021: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Prof. Dr. Melih Bulu rektör olarak atandı.
3 Ocak 2021: Öğrenciler, “kayyum rektör” diye nitelendirdikleri Melih Bulu’yu kampüste protesto etmeye başladı.
4 Ocak 2021: Öğrencilerin üniversite içerisindeki direnişinin büyümesi üzerine polis müdahale etti. Güney Kampüs’te izin verilmeyen yürüyüş, Kuzey Kampüs’te devam etti. Öğrencilere biber gazı sıkan polisin üniversitenin giriş kapısına kelepçe vurması da tepki çekti ve direnişin simgesi hâline geldi. Dönemin CHP İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu da direnişe destek verdi.
5 Ocak 2021: Protestolara katıldığı belirlenen 20’den fazla öğrenci, evleri basılarak gözaltına alındı. Gözaltındaki öğrenciler, çıplak aramaya direndikleri için darp edildiklerini ifade etti.
AKADEMİSYENLER EYLEME BAŞLADI
5 Ocak 2021: Öğretim üyeleri, cübbelerini giyerek rektörlük binasına sırtlarını dönme eylemine başladı. Akademisyenlerin bu protestosu hâlen sürüyor.
5 Ocak 2021: Olayların büyümesi üzerine Melih Bulu, bir televizyon programının canlı yayınına katıldı. “Tepkilerin ardından istifa edecek misiniz” sorusuna Bulu, “Niye istifa edeyim” yanıtını verdi. Kapıya kelepçe takılmasını da Bulu, “Kapı kırıkmış, kapıyı tutturmak için kelepçe takılmış. Öyle bir pratik çözüm bulunmuş” sözleriyle savundu.
6 Ocak 2021: Melih Bulu, katıldığı bir YouTube kanalının canlı yayınında odasından öğrencilere el salladı. Öğrenciler ise yuhalayarak “Suda balık oynuyor, Melih camdan el sallıyor” diye çocuk şarkısıyla ironik bir karşılık verdi.
6 Ocak 2021: İstanbul Valiliği, öğrencilerin rektörü protesto edecekleri eylemi koronavirüs salgını gerekçesiyle yasakladı. Bunun üzerine öğrenciler, Kadıköy İskelesi önünde eylem yaptı.
8 Ocak 2021: Öğrenciler, kampüste sandıklar kurarak “Boğaziçi Üniversitesi Rektörü demokratik bir seçimle belirlenmelidir” yazılı oy pusulalarıyla, temsili bir seçim yaptı. Ayrıca Aşık Mahzuni Şerif’in “Yuh Yuh” parçasından direnişe uyarlanan bir klip yayınlandı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, KAFTANCIOĞLU’NU HEDEF ALDI
8 Ocak 2021: Cumhurbaşkanı Erdoğan, Üsküdar’da kıldığı cuma namazının ardından “Ben öğrencilerle niye görüşeyim? Öğrenciler bu işin içinde değil. Bu işin içinde olan teröristler var. Öğrencilikle alakası olmayan CHP’nin İstanbul İl Başkanı orada. Zaten kendisi bir DHKP-C militanıdır” sözleriyle Canan Kaftancıoğlu’nu hedef aldı.
9 Ocak 2021: Erdoğan, katıldığı bir açılışta, Gezi Parkı eylemlerine de gönderme yaparak “Biz bu filmi 18 yıldır yüzlerce defa seyrettik. Rutin bir atamayı üniversitelerimizi karıştırmak için fırsata çevirenleri takip ediyoruz. Terör örgütü iltisaklı kişilerin en ön safta yer aldığı bu tür eylemlerin demokrasiyle hak arayışıyla, fikir ve ifade özgürlüğüyle ilgilisi yoktur” sözleriyle Boğaziçi direnişini hedef aldı.
2 ÖĞRENCİ TUTUKLANDI
30 Ocak 2021: Üniversitede öğrenciler tarafından hazırlanan bir sergide, Kâbe üzerine şahmeran temalı bir figür ve resmin dört köşesine de gökkuşağı bayrakları asıldı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun konuşmalarının ardından 2 öğrenci tutuklandı.
1 Şubat 2021: Üniversite önünde devam eden eylemlerde polisin bir öğrenciye, “Aşağı bak, toplu gezmek yok” diye bağırdığı iddiası üzerine “Aşağı bakmıyoruz” sloganı sembol hâle geldi. Protestolarda 159 öğrenci gözaltına alındı.
1 Şubat 2021: Dönemin CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Üniversitelerini, liyakati ve adaleti savundukları için gençlerin gece yarısı operasyonuyla gözaltına alınması kabul edilemez… Rektör Melih Bulu görevinden ayrılıp bu çirkin duruma son vermelidir” tepkisini gösterdi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’DAN ÖĞRENCİLERE TEPKİ
3 Şubat 2021: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, canlı bağlantıyla katıldığı partisinin il kongrelerinde yine Boğaziçili öğrencileri hedef aldı. Erdoğan, “Siz öğrenci misiniz, yoksa siz rektörün odasını basmaya kalkışan terörist misiniz” ifadelerini kullandı.
5 Şubat 2021: Cumhurbaşkanı Erdoğan, cuma namazı çıkışında, “Önüme gelen 9 adaydan biri olan Melih Bey’in atamasını ben yaptım. Bazı televizyon kanalları çıkıp sürekli ‘İstifa etmelidir’ diyor. Yürekleri yetse ‘Cumhurbaşkanı istifa’ diyecekler” açıklamasını yaptı.
ÜNİVERSİTEYE YENİ FAKÜLTELER
6 Şubat 2021: Resmi Gazete’de yayınlanan kararla Boğaziçi Üniversitesi’nde Hukuk ve İletişim Fakülteleri kuruldu.
9 Şubat 2021: Melih Bulu’nun yardımcısı Naci İnci, kampüste öğrencilerin tepkisiyle karşılaştı. “Bölümünüzden iki öğrenci tutukluyken siz hiç utanmıyor musunuz rektör yardımcılığını kabul etmeye? Bu kadar meslektaşınız, yan yana ders verdiğiniz hocalarımız protesto ederken siz nasıl kabul ettiniz böyle bir görevi” soruları üzerine İnci, “Şimdi toplantıya gireceğim, daha sonra sizi dinleyeceğim” diyerek alandan uzaklaştı.
13 Şubat 2021: Hukuk Fakültesi Dekanlığı’na Prof. Dr. Selami Kuran atandı.
1 Mart 2021: Melih Bulu, rektör yardımcılığını kabul eden fizik profesörü Naci İnci’yi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nün başına atadı.
25 Mart 2021: Güney Kampüs’ten Kuzey Kampüs’e geçmeye çalışan 12 öğrenci, LGBTİ bayrağı taşıdıkları gerekçesiyle gözaltına alındı.
19 Nisan 2021: Rektör Melih Bulu, İletişim Fakültesi’ne dekan olarak atandı.
NACİ İNCİ DÖNEMİ BAŞLADI
15 Temmuz 2021: Tepkilerin dinmediği üniversitede Melih Bulu, rektörlük görevinden alındı. Bulu’nun yerine rektör vekili olarak Naci İnci atandı.
26 Temmuz 2021: Sinema ve belgesel alanında dersler veren öğretim üyesi Can Candan’ın görevine son verildi.
21 Ağustos 2021: Resmi Gazete’de Erdoğan’ın imzasıyla yayınlanan kararla Naci İnci, Boğaziçi Üniversitesi rektörlüğüne asaleten atandı.
26 Ağustos 2021: Resmi olarak görevine başlayan Naci İnci, kampüste öğrencilerle karşılaştı. El sallayarak “Nasılsınız” diye sorduğu öğrenciler İnci’ye, “İyi değiliz. Nasıl iyi olabiliriz sizce? Hâlâ el sallayabiliyorsunuz. Kime selam veriyorsunuz? Hâlâ yüzümüze bakabiliyorsunuz. Utanmadan ‘Nasılsınız’ diye sorabiliyorsunuz” diye tepki gösterdi.
KAYYIM REKTÖR PROTESTOSUNA TUTUKLAMA
6 Ekim 2021: Rektörlük binası önünde Naci İnci’yi protesto eden öğrencilerden 10 kişi gözaltına alındı. İnci’nin isim isim şikâyet edilmesi sonucu öğrencilerin gözaltına alındığı öğrenilirken, 2 öğrenci tutuklanarak cezaevine gönderildi.
23 Kasım 2021: 4 Ekim günü düzenlenen protestolara katılan 6 öğrenciye, İnci’nin talebiyle Fen-Edebiyat Fakültesi Disiplin Kurulu tarafından okuldan uzaklaştırma cezası verildi.
9 Aralık 2021: Naci İnci, rektörlüğe sırtlarını dönerek eylemlerini sürdüren 16 akademisyen hakkında savcılığa suç duyurusunda bulundu.
19 Ocak 2022: Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Özlem Berk Albachten, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. R. Metin Ercan ve Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yasemin Bayyurt görevden alındı.
REKTÖR İNCİ, KENDİSİNİ DEKAN ATADI
27 Temmuz 2022: Prof. Dr. Selami Kuran, Hukuk Fakültesi Dekanlığı görevinden istifa etti. Rektör İnci, kendisini vekaleten dekan olarak atadı.
9 Ekim 2022: “Mezunlar Günü Etkinliği” düzenlemek isteyen Boğaziçi Üniversitesi Mezunları Derneği (BUMED), üniversite yönetiminin izin vermediğini belirterek “Boğaziçi tarihine kara leke, ilk kez mezunlar okula alınmadı” açıklamasını yaptı. Etkinlik, Akatlar’daki Sanatçılar Parkı’nda düzenlendi.
22 Ağustos 2022: Ekonomi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ünal Zenginobuz, İnci yönetiminin açtığı soruşturmanın ardından 3 ay görevinden uzaklaştırıldı.
30 Eylül 2023: Rektörlük binasına 1000’inci günde de sırtlarını dönen Boğaziçili akademisyenler, “Bin kere söyledik. Kabul etmiyoruz, vazgeçmiyoruz” dedi.
2 Nisan 2024: Prof. Dr. Cem Say, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Bilimleri Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevinden alındı.
ESKİ REKTÖR OKULA ALINMADI
23 Nisan 2024: Üniversitenin seçimle gelen ilk rektörü sıfatını taşıyan Prof. Dr. Üstün Ergüder okula alınmadı. Rektör Naci İnci, “Ergüder’in üniversitemiz kampüsüne girişinin kısıtlanması söz konusu değildir. Bu sabah bir yanlış anlama nedeniyle kampüs girişinde yaşanan talihsiz olayın ardından kendisi ile görüşerek durumu açıkladım” bilgisini paylaştı.
ÖZGÜR ÖZEL’DEN ZİYARET
6 Aralık 2024: CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Boğaziçi Üniversitesi’ne giderek öğrencilerin ve akademisyenlerin direnişine destek verdi. Rektörü “kayyum” olarak nitelendiren Özel, “O kapıya konulan kelepçe, saray rejiminin üniversiteye nasıl baktığının tam olarak fotoğrafıdır” dedi.