Nöbetçi Eczaneler
BASIN BÜLTENİ-47
22.05.2025
DEVA Partili Karal’dan tarım şûralarına eleştiri: 6 yılda 60 kararın kaçı hayata geçti de bu sayı 86 maddeye çıkarıldı?
DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, 2019 yılında düzenlenen III. Tarım ve Orman Şûrası ile 2025’te gerçekleştirilen IV. Şûra’da alınan kararların uygulanabilirliğini ve somut etkilerini Meclis gündemine taşıdı. Soru önergesi veren Karal, her iki şûrada da alınan kararların büyük ölçüde temennilerle sınırlı kaldığını vurgulayarak, “Altı yılda, 3. Şura’da alınan 60 kararın kaçı hayata geçirildi ki, şimdi bu sayı 86’ya çıkarıldı?” diye sordu.
DEVA Partili Hasan Karal, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına bir soru önergesi sundu.
“Tarım krizini madde sayısı artışıyla değil, çözümle aşmalıyız”
Tarım ve hayvancılığın yalnızca ekonomik değil, gıda güvenliği ve millî egemenliğin temel taşı olduğunu belirten Milletvekili Karal, şûralarda alınan kararların büyük kısmının temennilerden öteye geçmediğini söyledi. 2019’da alınan 60 kararın hangilerinin uygulandığının açıklanmadığını ifade eden Karal, “6 yıl geçti ama ortada bir izleme raporu yok. Üretici hala yüksek maliyet, düşük fiyat kıskacında. Taban fiyatlar maliyetin altında, ithalat politikaları plansız, destekleme sistemi etkisiz.” dedi.
“Tarım politikalarının kurumsallaşması konusunda da kayda değer bir ilerleme sağlanamadı”
Üçüncü şûrada belirlenen “aktif çiftçi odaklı destekleme sistemi”, “ürün planlaması”, “girdi maliyetlerinin düşürülmesi”, “stok ve fiyat spekülasyonlarının önlenmesi” gibi maddelerin hayata geçirilmediği, tam aksine üretici maliyetlerinin artarken taban fiyatların maliyetin altında açıklanmaya devam ettiğinin görüldüğünü kaydeden Karal, “Dördüncü şûrada ise madde sayısı 86’ya çıkmış, yapay zekâ, blokzincir, yeşil lojistik gibi kavramlar dahil edilmiş ancak bu detayların üreticinin temel sorunu olan yüksek girdi maliyetleri, düşük fiyatlar ve ithalat baskısı gibi konuları ne ölçüde çözeceği belirsizdir. Alınan karar sayısının artması, bazı çevrelerce bir ‘ilerleme’ gibi gösterilse de aslında bu durum, tarımsal krizin daha da derinleştiğini ve çözüm arayışlarının dağınıklaştığını göstermektedir. Ayrıca etkin bir uygulama planı, yeterli bütçe tahsisi ve net bir takvimlendirme yapılmadığı gibi tarım politikalarının kurumsallaşması konusunda da kayda değer bir ilerleme sağlanamadığı görülmüştür.” şeklinde konuştu.
“Son 5 yılda Şûra kararlarıyla bağlantılı olarak tarımsal verimlilik, ihracat, istihdam ve üretici gelirlerinde gözlemlenen değişim nedir?”
Milletvekili Hasan Karal, şûra kararlarının sahada karşılık bulması gerektiğini, üreticiye doğrudan dokunan, maliyeti düşüren, fiyat istikrarı sağlayan politikaların hayata geçirilmesinin elzem olduğunun altını çizdi. Karal, verdiği önergede Bakan Yumaklı’dan şu sorulara yanıt vermesini istedi:
1. III. Tarım Orman Şûrası’nda alınan 60 kararın kaçı uygulanmış, kaçı kısmen hayata geçirilmiş, kaçı uygulamaya konulmamıştır? Bunların yıllara göre izleme ve değerlendirme raporu var mıdır?
2. III. Şûra kararları doğrultusunda uygulamaya konulan herhangi bir politika, tarımda üretici lehine bir iyileşme (girdi maliyeti düşüşü, üretici fiyat artışı, ithalatın azalması vb.) sağlamış mıdır? Sayısal verilerle açıklar mısınız?
3. Son 5 yılda Şûra kararlarıyla bağlantılı olarak tarımsal verimlilik, ihracat, istihdam ve üretici gelirlerinde gözlemlenen değişim nedir? Varsa, bu değişimler doğrudan hangi kararlar sayesinde olmuştur?
4. IV. Şûra’da alınan 86 maddelik kararın önceki şûraya göre madde sayısı bakımından artışı, Bakanlığınızca tarımsal problemlerin derinleştiği şeklinde mi değerlendirilmiştir?
5. IV. Şûra’da yüksek maliyet-düşük fiyat krizine, gıda enflasyonuna, üretici gelirlerinin düşmesine yönelik somut hangi çözüm önerileri yer almıştır? Bu maddeler hangi takvimle hayata geçirilecektir?
6. Her iki şûrada da yer alan “üretim planlaması”, “aktif çiftçi tanımı”, “sözleşmeli üretim”, “çiftçi desteklerinin şeffaflaştırılması”, “gıda israfının önlenmesi”, “kooperatiflerin güçlendirilmesi” gibi tekrar eden öneriler neden hâlâ kalıcı çözüme kavuşturulamamıştır?
7. Tarım Şûralarında alınan kararların bir “strateji belgesi” niteliğinde, mevzuat ile bağlayıcılığı olacak şekilde uygulanması yönünde herhangi bir yasal düzenleme çalışması var mıdır?
8. Bakanlığınız, her iki şûrada alınan kararların etkinliğini izlemek ve kamuoyu ile paylaşmak üzere bağımsız bir değerlendirme kurulu kurmayı planlamakta mıdır?
