Nöbetçi Eczaneler
Trabzon’da siyasi nedenlerle öldürülenlerin büyük çoğunluğu “sol görüşlü” insanlardı. Sağ kesimden, siyasi görüş ve eylemleri nedeniyle öldürülen kişi sayısı çok azdı. Sağ kesimde ölenlerin bir kısmı, yıkım ya da öldürme amaçlı bombaları ellerinde patlatmışlar. Trabzon merkezinde “solcu-sosyalist-devrimci” diye bilinen insanlara karşı işlenen siyasi cinayetlerin tamamı “faili meçhul” olarak kaldı. Ve bunlar, büyük ölçüde unutturuldu. 12 Eylül sonrasında, Trabzon’un toplumsal hafızası adeta silindi.1980 öncesi ve sonrasında Trabzon’da sol fraksiyonlara mensup pek çok insan öldürüldü. Bunların kaç kişi olduğu, kimler olduğu, hangi tarihlerde, neden ve ne şekilde öldürüldüğü tam olarak bilinmiyor. Olaylara tanıklık eden kimi devrimcilerin anlatımlarından elde edilen bilgiler ışığında, Trabzon il ve ilçelerinde 70 kadar devrimci-demokrat insanın öldürüldüğü ortaya çıkıyor. Kabul etmek gerekir ki, polisteki, mahkemelerdeki resmi kayıtları araştırmak, öldürülenlerin yakınlarını bulmak, ölüm olaylarının mahkeme süreçlerini, farklı tanıklardan dinlemek, zaman ve olanak açısından bir hayli zor. Tüm bu zorluklara karşın, Trabzon cinayetlerinin akılda kalanlarını saptamak, o karanlık cinayetleri gün ışığına çıkarmak, yalnızca duyarlı bir yurttaşlık görevi değil, aynı zamanda kaçınılmaz bir insanlık görevidir:
Trabzon’da öldürülen ve “ilerici-devrimci-sosyalist” diye nitelenen bazı insanların kimlikleri ve cenaze törenleri unutulmadı. Öldürülenler içerisinde, üniversite hocaları, avukatlar, öğretmenler, üniversite öğrencileri, devrimci, sosyalist gençler vardı. KTÜ Öğretim üyesi Doç.Dr. Necdet BULUT, CHP’li avukat Temel AYDINOĞLU, TÖB-DER üyesi Edebiyat öğretmeni Efrahim ELVAN, İGD üyesi ve üniversite öğrencisi Cuma HALPUTOĞLU, İGD üyesi Kadir BOZ, Cemil KURNAZ; SGB üyesi, genç sosyalist Erkan DİLAVER; Devrimci Yol siyasetinden Tonya Lisesi Öğrencisi Abidin YILMAZ, Fatih Eğitim Enstitüsü öğrencisi İhsan HACIMURATOĞLU, DEV MADEN SEN Araklı Şube Başkanı Hasan ALPARSLAN, Halkın Kurtuluşu siyasetinden İbrahim Güner EKİZ, Mustafa DEMİRALP ve yine HALKIN KURTULUŞU siyasetiyle bağlantılı YDGF Trabzon Şube üyesi Bayram BORA…ODTÜ’lü Metin İNAN,15 Şubat 1979’da OF’ta TÖB-DER Şube Başkanı olan ağabeyini ziyarete gelmiş. 20.30′ da evin kapısını çalanlar tarafından katledilmiş…19 Ocak 1979’da Trabzon POL-DER Başkanı Mehmet GEZİCİ vurulmuş… Trabzon’da faşist cinayetler, devam ediyordu: Karadeniz Dev-Genç üyeleri ve KURTULUŞ siyasetinin önde gelen isimleri Mete VURAL, Kahraman EZBER, Zeki ÖZTÜRK, Recep SOYDAŞ, Kadir PIRASAOĞLU, Orhan AYDIN, Fethi ÇAKIR, İsmet ÇETİNBAŞ, Hatice SEFER Trabzon’un unutamadığı devrimcilerdi.
27-28 Şubat 1979 tarihli Cumhuriyet’in haberlerine göre, Trabzon’da, devrimcileri öldürmeyi planlayan,öldüren başlıca tetikçiler, faşist katiller şunlardı:Mustafa SEYHAN,Temel KAHVECİ,Hüseyin KULOĞLU,İnan KARAHANOĞLU,Tanzer İPEKÇİOĞLU,Ufuk SARI,Ahmet ÖNDER…
Bu cinayetleri işleyen faşist katilleri saklayan polis memurları, Oğuz Ferda KARANİS ile Refik DURMUŞ; daha sonra İstanbul’da tutuklanmışlardır. (25 Mart 1979) Trabzon’da işlenen faşist cinayetlerin elebaşı konumundaki isim Mikdat ŞİMŞEK’tir.Trabzon Emniyetinde ayakkabı boyacılığı ve MHP Gençlik Kollarında çaycılık yapan,sekiz cinayet sanığı “Çiko” lakaplı Mithat ŞİMŞEK;28 Kasım 1978’de Necdet BULUT’u, bir gün sonra da Mete VURAL’ı öldürdüğünü,aynı gün, Amatör Sanat Sevenler Derneği önünde, Rıza ÖZEN’i ve POL-DER Trabzon Şube Başkanı Mehmet KESİCİ’yi yaraladığını itiraf etmiştir.
Bir katliam makinesi gibi çalıştırılan Araklılı Temel KAHVECİ; öğretim üyesi Necdet Bulut,avukat Temel AYDINOĞLU,Kahraman EZBER,cemil KURNAZ,Zeki Öztürk ve DEV-LİS baskınında Recep SOYTAŞ, Fethi ÇAKIR ve İsmet ÇETİNBAŞ’ın öldürülmesi,Tanju BİRİNCİ’nin darp edilmesinden sorumlu tutulmuştur.(Karadeniz,26 Ağustos 1980)…
Necdet BULUT, 8 Aralık1978 günü Trabzon’da öldürülmüştü. 1970’li yıllarda yaşanan kanlı şiddeti ve terörü hatırlayalım: 1976–83 yıllarında, 5635 kişinin terör ve şiddete can verdiği unutulmamalı. 1976’da 109, 1977’de 319 kişinin öldürüldüğünü, 1978’de 1200, 1979’da 1500, 1980’de 2000 kişinin can verdiğini, hatırlayalım. Yaşanan acı olayları kolay unutuyoruz, içinde yaşayanlar bile unutuyor. Necdet BULUT, Türkiye’de Bilgisayar bilimleri alanında ilk doktorayı yapan bilim adamıydı. Bilim tarihi; Necdet Bulut’un, M. H. Halstead’le birlikte, ‘Yazılım Fiziği’ üzerine yaptıkları çalışmaların, bilim dünyasındaki ilk çalışma olduğunu yazmaktadır.
Öldürülen devrimcilerin cenaze törenlerine başlangıçta çok kalabalık insan toplulukları katılıyor; bu topluluklar faşizmi, terörü lanetliyor, cinayetleri ve onların arkasındaki derin güçleri protesto ediyor; ortak sloganlarla ileriye dönük kararlılık, güç ve moral depoluyorlardı. Fakat zaman ilerledikçe ve özellikle 12 Eylül’e yaklaştıkça, bırakınız devrimcilerin birlikte gezmesini, Trabzon şehri içinde bir semtten diğer bir semte tek başına ve açıktan gitmeleri olanaksızdı. Vurucu timlerin elinde öldürülecek devrimcilerin listesi olduğu söyleniyordu. 12 Eylül’e çeyrek kala, Trabzon’da can ve mal güvenliği kalmamıştı.
Devlet içindeki gizli odaklarla bağlantılı faşistler; paramiliter çeteler; geceleri “sol eğilimli kuruluşların (parti-sendika-dernek) kapısını kırıyor, içerdeki tüm evrakları kolayca ele geçiriyorlardı… Bu evraklar içerinde, isim listeleri ile birlikte, yapılan ve yapılacak tüm etkinlikleri kolayca öğreniyorlardı. Öğrendikleri bilgiler doğrultusunda “öldürülecek isimler” listesi saptanıyor, böylece faşist çeteler, ya baskın yapıyor, ya pusuya yatıyor, hemen her gün, bir ya da birkaç devrimci insan katlediliyordu…
Araştıran: A.İncegil
Bu araştırmaya ek olarak, o yıllarda
YDGF Trabzon Şubesine yapılan silahlı saldırı sonucu Öğretmen YUNUS KUKU katledildi.
——————————————-
ZEKİ ÖZTÜRK, KAHRAMAN EZBER yoldaşlarımın
Katledilişinin yıl dönümü dolaysıyla Trabzon’da katletilen tüm devrimcileri Saygıyla… Şenol Faiz den alıntıdır
